Nasiona jęczmienia ozimego
Uprawa i odmiany jęczmienia ozimego
Jęczmień jest jedną z najchętniej uprawianych roślin na świecie. Zastosowania tej rośliny są bardzo szerokie. Pozyskuje się z niej paszę dla zwierząt, ale także jest to surowiec do produkcji kasz. Jęczmień jest szczególnie ceniony w browarnictwie, z racje że słód jęczmienny to podstawowy składnik (do wyrobu) piwa. W Polsce zdecydowanie częściej uprawiany jest jęczmień jary, głównie ze względu niższych kosztów ochrony roślin - choć wiadomo – jęczmień ozimy zawsze da wyższy plon. Uprawa ta jest szczególnie popularna ze względu na rozwinięty przemysł browarniany. Dodatkową korzyścią dla plantatorów jęczmienia browarnego jest gwarantowana wyższa cena niż w stosunku do jęczmienia paszowego. Poza tym koszt uprawy jest niższy, szczególnie gdy weźmiemy pod uwagę dawki nawożenia azotowego. Często uprawę tę wybiera się jako zastępczą w przypadku wymarznięć ozimin. Z kolei jęczmień ozimy przeznaczony na cele browarniane ze względu na stałe zapotrzebowanie na słód jęczmienny, a także mniejsze wymagania glebowe od pszenicy jest alternatywą dla innych zbóż ozimych. Główną zaletą jęczmienia ozimego jest krótszy od innych ozimin okres wegetacji. Najlepszym przedplonem dla tego zboża są rośliny pastewne.
Zboże to nie jest wymagające w kwestii gleby, jednak jęczmień ozimy ma najmniejszą tolerancję na zakwaszenie gleby spośród wszystkich zbóż. Stąd decydując się na -uprawę jęczmienia ozimego musimy zadbać o odpowiedni odczyn pH gleby. Stanowisko wybrane pod jęczmień powinno mieć obojętny odczyn kwasowości. Niektóre odmiany jęczmienia ozimego posiadają podwyższoną odporność na niskie pH/kwasowość. Jest to niezwykle przydatna cecha, ponieważ jeżeli popatrzymy na mapę Polski, to okazuje się, że użytki rolne na terenie kraju mają w większości odczyn lekko kwaśny bądź kwaśny. Optymalny termin siewu jęczmienia ozimego zależy przede wszystkim od rejonu uprawy. Ważne jest, żeby roślina ta jeszcze jesienią zdążyła się rozkrzewić. W przypadku jęczmienia, nie można go tak jak ma to miejsce w pszenicy, dokrzewić wiosną. Stąd siew jęczmienia ozimego musi być wykonany na tyle wcześnie, żeby roślina wytworzyła optymalną liczbę źdźbeł kłosonośnych na jednostce powierzchni (z uwzględnieniem zasobności stanowiska i odmiany). Jęczmień posiada słabszy system korzeniowy od pszenicy, dlatego uprawa ta znacznie lepiej sprawdza się w cieplejszych rejonach, gdzie jest mniejsze ryzyko wymarznięcia. W takich warunkach jęczmień ozimy prawidłowo się rozkrzewi i nie będzie miał problemów z przetrwaniem mroźnej zimy.
Siew jęczmienia ozimego
Generalną zasadą jest, że termin siewu jęczmienia ozimego powinien być wcześniejszy niż termin siewu innych zbóż ozimych. Uprawa ta doskonale znosi niedobór wody w okresie wiosennym, jest to więc doskonały wybór w rejonach, które dotykają okresowe susze. W zależności od odmiany jęczmienia ozimego oraz rejonu, optymalny termin na siew zwyczajowo przypada na drugą połowę września.
Norma wysiewu jęczmienia ozimego zależy zarówno od terminu siewu, odmiany jak i stanowiska. Najważniejsze jednak, żeby wysiew jęczmienia ozimego nie był zbyt gęsty – jest to bowiem roślina, która się dobrze krzewi. Z kolei zbyt duża obsada roślin (na metrze kwadratowym) będzie wpływać na wyższe porażenie przez mączniaka prawdziwego, a w późniejszym okresie również na wyleganie. Przykładowo, dla odmiany Quadriga będącej w ofercie Golden Seeds, zalecana norma wysiewu dla optymalnego terminu waha się między 250 a 300 ziarnami na metr kwadratowy. Normę należy zmniejszyć o 10% zarówno przy siewie wczesnym, jak i opóźnionym.
Intensywna uprawa jęczmienia ozimego wymaga wykonania dwóch zabiegów z wykorzystaniem regulatorów wzrostu. Dla tej uprawy bardzo ważne jest również odpowiednie nawożenie fosforem i potasem. Te pierwiastki nie tylko wspomagają prawidłowe przezimowanie, ale również mają wpływ na równomierne dojrzewanie ziarna oraz optymalną zawartość białka. Uprawiając jęczmień browarny, należy bardzo rozważnie przeprowadzać nawożenie azotowe – zbyt intensywne nawożenie może bowiem spowodować spadek jakości ziarna. Jest to czynnik, który negatywnie wpływa na wartość użytkową słodu jęczmiennego podczas wytwarzania piwa.
Jęczmień ozimy – nasiona
Jakość materiału siewnego jęczmienia ozimego jest niesłychanie ważna, gdyż w znacznym stopniu wpływa na kondycję i parametry nasion podczas zbiorów. Specyfika głównych zastosowań jęczmienia nie pozwala na zaniżanie parametrów ziarna, dlatego plantatorzy powinni dbać o jego wysoką jakość, na każdym etapie. Wybierając jęczmień ozimy do siewu, należy postawić na nasiona kwalifikowane. Do argumentów przemawiających za takim rozwiązaniem z pewnością można zaliczyć:
- większą odporność na choroby i ataki szkodników,
- zwiększona zdrowotność, czyli mniejsze koszty na ochronę roślin,
- pewność uzyskania właściwej obsady,
- równomierne wschody i rozwój roślin,
- pewność właściwego zaprawienia nasion.
Wszystko to finalnie sprowadza się do osiągania wysokiego plonu i uzyskiwania odpowiednich parametrów jakościowych. Nasiona jęczmienia ozimego pochodzące z zasobów własnych gospodarstwa mogą być znacząco obciążone podatnością na choroby, czy obniżoną siłą kiełkowania. Wykorzystanie takich nasion jęczmienia do siewu, a w efekcie nierównomierny rozwój roślin w łanie, utrudni prowadzenie zabiegów agrotechnicznych. Ponadto taki materiał siewny jęczmienia nie daje pewności uzyskania satysfakcjonującego wyniku żniw.