Jak przygotować glebę do siewu pod zboża jare? Kluczowe kroki przed sezonem

Prawidłowe przygotowanie gleby do siewu zbóż jarych nierzadko przysparza trudności. Wynikają one poniekąd z rozłożenia prac w czasie, pomiędzy sezon jesienny i wiosenny. Przyjrzyjmy się zatem podstawowym regułom, które warto mieć na względzie.

Kiedy orać pod zboża jare?

Pierwsze prace należy wykonać jeszcze jesienią. Na glebach ciężkich dobrym rozwiązaniem będzie wykonanie orki. Pozwoli to na poprawę struktury gleby i przemieści resztki pożniwne w głąb. W zalegających na powierzchni pozostałych po zbiorach częściach roślin łatwo rozwijają się patogeny chorobotwórcze. Wymieszanie resztek z glebą znacząco ogranicza takie zjawiska, dlatego zabieg ten pozwala także zmniejszyć ryzyko infekcji. W powszechnych w ostatnich latach warunkach deficytu wody, wskazane jest wykonanie bezpośrednio po orce dodatkowego zabiegu, np. bronowania. Pozwoli to ograniczyć parowanie.

Przeniesienie orki na wiosnę nie jest najlepszym pomysłem, gdyż w takiej konfiguracji zabiegów straty wody są znaczące, a procesy mineralizacji i humifikacji nie przebiegają w zadowalającym tempie.

W przypadku uprawy bezorkowej, która sprawdzi się szczególnie na glebach lekkich, jesienią wykonujemy płytką uprawę. Do tych prac warto wybrać takie narzędzie, które pozwoli na dokładne rozdrobnienie resztek pożniwnych i skutecznie wymiesza je z glebą. Przyspieszy to ich rozkład, co poza wspomnianym wyżej ograniczeniem rozwoju patogenów, powoduje wzbogacenie gleby w materię organiczną i składniki pokarmowe.

Jak przygotować pole pod siew zbóż jarych?

Wiosenne prace uprawowe warto ograniczyć do płytkich zabiegów spulchniających i wyrównujących glebę. Pozwolą one na wymieszanie nawozów i przyspieszą nagrzewanie wierzchniej warstwy gleby. Stworzy to dogodne warunki do kiełkowania nasion, bez nadmiernego przesuszania nieco głębszych partii gleby, do których dostęp będą miały rozwijające się korzenie. Wiosenne przygotowanie pola do siewu zbóż jarych takich jak pszenica czy jęczmień najlepiej wykonać agregatem wyposażonym w wał dogniatający. Ugniatanie gleby ograniczy jej przesychanie.

Jaki nawóz pod zboża jare?

Nawożenie zbóż jarych wymaga zastosowania podstawowych składników pokarmowych, czyli azotu, fosforu i potasu. Przy czym dawkę azotu należy podzielić w proporcjach: 60% przedsiewnie, 40% na początku strzelania w źdźbło. Sam dobór dawek powinien być poprzedzony analizą zasobności gleby. Warto też pamiętać, że zboża jare mają nieco mniejsze zapotrzebowanie na składniki mineralne niż ich ozime formy. Nawożenie zbóż jarych wymaga także aplikacji takich mikroelementów jak: magnez, siarka, miedź, mangan, żelazo i cynk.

Kalendarz siewu zbóż jarych

Termin siewu zbóż jarych powinniśmy wybierać na podstawie analizy warunków panujących na stanowisku i przebiegu pogody. Tym niemniej jesteśmy w stanie podać przybliżony przedział czasowy, w którym powinniśmy wysiać rośliny jare, by miały one szanse na prawidłowy rozwój. Zależnie od regionu prace te wykonujemy od połowy marca do pierwszej dekady kwietnia.

Siew zbóż jarych powinniśmy wykonać na tyle wcześnie, by wykorzystać pozimowe zasoby wody, choć oczywiście ważna jest również temperatura gleby. Na głębokości siewu powinna ona wynosić przynajmniej 2°C. Jest to wartość pozwalająca na rozpoczęcie kiełkowania, które znacząco przyspiesza gdy gleba ogrzeje się do 5–6°C. Właściwe przygotowanie podłoża przed siewem zbóż jarych sprawia, że wstawiona na działanie promieni słonecznych nagrzewa się szybko, a umieszczenie nasion na właściwej głębokości w strukturze gleby chroni je przed krótkotrwałymi przymrozkami. Dlatego jeżeli tylko mamy techniczne warunki do wjazdu w pole, nie powinniśmy opóźniać siewu.

Bibliografia

• Majchrzak, L., & Skrzypczak, G. (2010). Wpływ systemu uprawy roli oraz międzyplonu ścierniskowego na właściwości fizyczne gleby i plonowanie pszenicy jarej. Agronomy Science, 65(2), 1-9.
• Jurkiewicz, C. (1993). Wiosenna uprawa gleby pod zboza jare. Rolnicze ABC, (03).
• Leszczynska, D. (2010). Przedsiewna uprawa roli pod zboża jare. Raport Rolny, (03).
• Sułek, A. (2002). Uprawki wiosenne pod zboża jare. Agrochemia, (12).
• Szczepaniak, W. (2012). Przedsiewne pod zboża jare. Nowoczesna Uprawa, (03).

Przeczytaj również: Przygotowanie stanowiska pod jęczmień jary