Makro- i mikroelementy niezbędne dla roślin uprawnych

Odżywianie mineralne roślin wiąże się z pobieraniem składników z roztworu glebowego. Wyróżnia się między innymi pierwiastki niezbędne dla roślin, które mają kluczowe znaczenie dla ich prawidłowego wzrostu i rozwoju. Inną grupę tworzą pierwiastki korzystne, które stymulują wzrost i rozwój roślin, jednak nie są określane jako podstawowe marko- i mikroelementy. Zalicza się do nich sód, krzem, kobalt, glin i wanad. Dotychczas nie zostały rozpoznane i opisane niedobory pierwiastków korzystnych, jednak ich nadmiar ujemnie wpływa na wzrost i rozwój roślin oraz systemu korzeniowego. Jakie zatem wyróżnia się makroelementy i mikroelementy niezbędne dla roślin?

Makroelementy u roślin oraz funkcje makroelementów w roślinie

Odżywianie mineralne roślin jest związane z dostarczaniem im odpowiedniej ilości składników pokarmowych (makro- oraz mikroelementów), które są niezbędne do prawidłowego wzrostu i rozwoju roślin. Do makroelementów zalicza się pierwiastki występujące w ilościach powyżej 0,1% suchej masy. Jeśli zaś chodzi o makroelementy roślin (tzw. pierwiastki główne), zalicza się do nich azot, potas, wapń, magnez, fosfor oraz siarkę.

Rośliny większość pierwiastków pozyskują z gleby. Znajdujące się w glebie makroelementy pobierane są przez rośliny w stosunkowo dużych ilościach. Pierwiastki główne stanowią bowiem podstawowy materiał budulcowy. Prawidłowy rozwój oraz funkcjonowanie części nadziemnych i systemu korzeniowego roślin, a także odpowiednie wybarwianie łodyg, pędów i liści to najważniejsze funkcje makroelementów w roślinie. Pierwiastki te odpowiadają również za kwitnienie, owocowanie i tworzenie nasion. Warunkują ponadto właściwą gospodarkę wodną w tkankach roślin, a także odporność na niekorzystny wpływ warunków zewnętrznych.

Nawożenie pszenicy

Mikroelementy dla roślin oraz funkcje mikroelementów w roślinie

Do mikroelementów zalicza się pierwiastki, które występują w ilościach poniżej 0,1% suchej masy. Mikroelementy roślin (tzw. pierwiastki śladowe) to żelazo, miedź, bor, cynk, mangan, molibden oraz chlor i nikiel.

Funkcje mikroelementów w roślinach związane są przede wszystkim z uczestnictwem w procesach enzymatycznych oraz licznych reakcjach metabolicznych. Mikroelementy pełnią ważne funkcje fizjologiczne, które decydują między innymi o efektywnym wykorzystaniu azotu, fosforu oraz innych składników. Ma to bardzo duże znaczenie dla wielkości oraz jakości uzyskiwanych plonów.

Mikroskładniki wpływają przede wszystkim na wydajność procesów fotosyntezy oraz zwiększają odporność roślin uprawnych na patogeny. Uczestniczą również w tworzeniu ścian komórkowych oraz procesach wzrostu. Jakie mikroelementy na zboża mają najkorzystniejszy wpływ? Mikroelementy ważne dla zbóż to przede wszystkim miedź, mangan oraz cynk.

Jakie mikroelementy warto dostarczyć zbożom ozimym po wschodach?

Bibliografia

1. Cupiał M., Szeląg-Sikora A., Niemiec M., Dobór dawki nawozów mineralnych w gospodarstwie przy wykorzystaniu programu Nawozy-2. Proceedings of ECOpole. 2015, 9 (1), s. 179-184. [Google Scholar]
2. Kuszelewski L., Labetowicz J., Wpływ nawadniania na działanie i wykorzystanie nawozów mineralnych przez rośliny uprawy polowej. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. 1976, 181, s. 297-302. [Google Scholar]
3. Matyka M., Tendencje w zużyciu nawozów mineralnych w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu. 2013, 15 (3), s. 237-241. [Google Scholar]
4. Pilarska A., Pilarski K., Dach J., Boniecki P., Dobrzański K., Nowoczesne metody oraz perspektywy zagospodarowania nawozów naturalnych. Technika Rolnicza Ogrodnicza Leśna. 2014, 2, s. 9-11. [Google Scholar]
5. Rembeza J., Zalewski A., Ceny nawozów mineralnych w Polsce i ich powiązanie z rynkami międzynarodowymi. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej. 2013, 4, s. 74-86. [Google Scholar]
6. Zalewski A., Rynek nawozów mineralnych. Opinie i ekspertyzy. 2004, 24. [Google Scholar]
7. Zalewski A., Sytuacja na rynku nawozów mineralnych w 2008 roku. Journal of Agribusiness and Rural Development. 2009, 02 (12), s. 279-286. [Google Scholar]
8. Zalewski A., Sytuacja popytowo-podażowa na światowym i krajowym rynku nawozów mineralnych w 2008 roku. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu. 2009, 11 (3), s. 403-408. [Google Scholar]