Jesienna regulacja wzrostu zbóż
Spis treści
Skracanie zbóż jest ważnym zabiegiem, który istotnie wpływa na wysokość oraz jakość plonów. Bardzo często wykonywany jest jednak zbyt późno lub wcale. Na czym polega zabieg skracania zbóż i kiedy najlepiej go wykonać?
Skracanie zbóż ozimych
Zabieg skracania zbóż ozimych jest skuteczny w momencie przeprowadzenia go w odpowiednim terminie. Często rolnicy uprawiający zboża ozime mają problemy z wyleganiem zbóż.
Przyczyną wylegania są niekorzystne warunki atmosferyczne, m.in.:
- silne wiatry,
- intensywne opady deszczu
- oraz nieodpowiednio skrócone zboża.
Wyleganie zbóż powodowane jest również porażeniem roślin przez sprawców chorób podstawy źdźbła i uprawie zbóż o niskiej odporności na wyleganie. Zapobieganie wyleganiu zbóż ozimych jest więc niezwykle ważnym czynnikiem stabilności plonowania. W celu ograniczenia występowania wylegania zbóż ozimych ważna jest regulacja wzrostu zbóż jesienią.
Skutecznym sposobem jest stosowanie regulatorów wzrostu zbóż, których zadaniem jest regulacja gospodarki hormonalnej zbóż ozimych. Regulatory wzrostu powinny usztywniać zboże i skrócić je oraz wpływać korzystnie na system korzeniowy, który jest podporą dla roślin. Ponadto regulatory wzrostu wpływają w korzystny sposób na syntezę chlorofilu.
Skracanie pszenicy – korzyści, terminy, środki
Jesienna regulacja wzrostu zbóż ozimych – trineksapak etylu
Odpowiednia regulacja wzrostu zbóż w okresie jesiennym jest bardzo często stosowaną praktyką rolniczą. Działanie regulatorów wzrostu polega głównie na ograniczaniu procesu wydłużania źdźbeł dzięki blokowaniu syntezy giberelin. Skracanie zbóż ozimych i tym samym ratowanie wybujałych upraw zbóż ozimych możliwe jest dzięki stosowaniu antywylegaczy w zbożach. Ich zadaniem jest m.in. przytrzymanie łanu oraz krzewienia zbóż ozimych.
Jedną z grup stosowanych bioregulatorów są środki, które zawierają trineksapak etylu. Substancja ta pobierana jest przede wszystkim przez liście oraz źdźbła zbóż. Następnie przenoszona jest do tkanek merystematycznych, co zapobiega wydłużaniu się międzywęźli. Skróceniu ulegają przede wszystkim te międzywęźla, które w czasie stosowania preparatów rosną najintensywniej. Substancja ta wpływa również korzystnie na wzrost średnicy źdźbła. Zwiększa także krzewistość produkcyjną. Ma również korzystny wpływ na rozwój systemu korzeniowego, co zwiększa odporność zbóż ozimych na susze.
Stosowanie chlorku chloromekwatu (CCC)
Środki, które zawierają chlorek chloromekwatu (CCC) są najsilniejszą grupą antywylegaczy. Mają one wpływ na produkcję hormonów wzrostu w zbożach ozimych dzięki skracaniu dolnych międzywęźli. CCC wnika do roślin zbożowych przede wszystkim przez liście. Stosowanie chlorku chloromekwatu ma za zadanie skaranie zbóż. Może on być wchłaniany również przez korzenie, po czym transportowany jest do stożków wzrostu roślin. Jego zadaniem jest więc wyrównanie i ustabilizowanie łanu.
Kiedy stosować regulatory wzrostu zbóż?
Termin wykonywania zabiegów uzależniony jest od oczekiwanego efektu. W przypadku opóźnionych siewów zabiegi wykonuje się w fazie krzewienia (BBCH 25-27) w celu poprawy krzewistości produkcyjnej łanu. Można go wykonać również w fazie BBCH 29-30. W przypadku zbóż dobrze rozkrzewionych regulację zbóż przeprowadza się w fazie od końca krzewienia do fazy pierwszego kolanka (BBCH 29-31) w celu pogrubienia podstawy źdźbła, rozwoju korzeni oraz ograniczenia wybujałości roślin.
Szybkość i transport substancji aktywnych stosowanych środków zależy od warunków pogodowych zarówno w momencie ich stosowania, jak również po wykonaniu zabiegu. W przypadku stosowania trineksapaku etylu temperatura nie powinna być niższa niż 10°C – zarówno w czasie wykonywania zabiegu, jak również przez okres od 3 do 5 dni po jego przeprowadzeniu. W przypadku stosowania preparatów zawierających chlorek chloromekwatu (CCC) minimalna temperatur podczas wykonywania zabiegu oraz w czasie od 6 do 10 dni po przeprowadzonym zabiegu powinna wynosić 8°C.
Co daje rolnikowi skracanie zbóż ozimych?
Skracanie roślin zbożowych z wykorzystaniem antygiberelin niesie ze sobą wiele korzyści. Regulacja wzrostu zbóż jesienią i związane z nią skracanie zbóż dzięki zastosowaniu regulatorów wzrostu zapewnia w fazie pełni krzewienia (BBCH 25-27) lepsze dokrzewienie plantacji. Z kolei po zakończeniu fazy krzewienia przeprowadzanie regulacji wzrostu zbóż jesienią ma za zadanie wzmocnić, pogrubić oraz skrócić źdźbło. Ponadto zboża ozime mają wówczas o wiele bardziej rozwinięty system korzeniowy.
Może Cię też zainteresować: Jesienne odchwaszczanie zbóż
Bibliografia
- Byrdy S., Krawiec S., Laszcz E., Kubis M., Uzasadnienie potrzeby prowadzenia kompleksowej ochrony zbóż. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. 1989, 363, s. 113-119. [Google Scholar]
- Czubiński T., Jak działają regulatory wzrostu zbóż? Top Agrar Polska. 2014, 04, s. 86-88. [Google Scholar]
- Matysiak K., Skrzypczak W., Kaczmarek S., Porównanie sposobów stosowania regulatorów wzrostu i rozwoju w życie ozimym. Fragmenta Agronomica. 2013, 30 (1), s. 78-91. [Google Scholar]
- Ruszkowski M., Żebrowski Z., Możliwości przeciwdziałania wyleganiu zbóż. Postępy Nauk Rolniczych. 1966, 13 (3), s. 13-21. [Google Scholar]
- Walerowska M., Skracanie zbóż – diabeł tkwi w szczegółach. Top Agrar Polska. 2012, 03, s. 98-106. [Google Scholar]