Orka zimowa od A do Z

Jest jednym z ważniejszych zabiegów agrotechnicznych, mających na celu utrzymanie prawidłowej żyzności i sprawności podłoża. Orka zimowa to zabieg uprawowy wykonywany pługiem polegający na odwróceniu i kruszeniu uprawianej warstwy roli. Jakie są optymalne terminy orki zimowej i głębokość jej wykonania? Jak należy prawidłowo ustawić pług?

Orka zimowa – charakterystyka

Ważnym zadaniem przed zbliżającą się zimą jest odpowiednie przygotowanie gleby oraz zadbanie o żyzność i sprawność podłoża. Podłoże należy przygotować w taki sposób, aby mogło zmagazynować jak najwięcej wody, której deficyty w okresie wiosennym w znacznym stopniu ograniczają prawidłowy wzrost i rozwój roślin. Orka zimowa to zabieg agrotechniczny, który polega na odwróceniu i pozostawieniu gleby w ostrej skibie. Aby ten zabieg uprawowy przyniósł oczekiwane efekty, ważna jest odpowiednia głębokość orki zimowej oraz właściwe ustawienie pługa. Bardzo ważny jest również termin orki zimowej. Warto też zwrócić również uwagę na prędkość.

Prędkość orki zimowej powinna wynosić od 8 do 12 km/h.

Kiedy wykonać orkę zimową?

Przygotowanie gleby do zimy wymaga starannego wykonania wszelkich prac polowych, w tym orki zimowej. Termin orki zimowej w dużym stopniu wpływa na jakość wykonanego zabiegu oraz strukturę podłoża, od której zależy powodzenie uprawy. W praktyce orkę zimową wykonuje się po ostatnich jesiennych pracach polowych. Orkę należy wykonać przy odpowiedniej wilgotności gleby. W przypadku zbyt wilgotnego podłoża często tworzą się lśniące skiby. Wówczas dno bruzdy może stanowić początek podeszwy płużnej. W przypadku gleb ciężkich orkę zimową należy wykonać nieco wcześniej. Z kolei na glebach lekkich termin orki zimowej może obejmować późną jesień nawet w momencie, kiedy gleba będzie bardziej wilgotna.

Orka siewna od A do Z

Głębokość orki zimowej

Ten rodzaj orki wykonywany jest pod rośliny jare. Głębokość orki zimowej uzależniona jest od gatunku uprawianej rośliny. Najgłębszą orkę wykonuje się pod buraki cukrowe. Powinna ona wynosić od 25 do 30 cm. W przypadku uprawy pozostałych roślin jarych optymalna głębokość orki powinna wynosić od 20 do 22 cm. Z kolei w przypadku uprawy zbóż po roślinach okopowych głębokość orki zimowej powinna wynosić ok. 15 cm. Płytszą orkę można wykonywać również na glebach lżejszych. Do wykonywania orki zaleca się stosowanie pługów obracalnych.

Jak ustawić pług?

Podstawowym elementem właściwego ustawienia pługa jest wcześniejsze odpowiednie przygotowanie ciągnika. Ciśnienie w oponach powinno być nieco niższe w porównaniu do zaleceń producenta. Nieco większe ugięcie opon zwiększa powierzchnię styku bieżnika z podłożem. Dzięki temu poprawie ulega uciąg, co z kolei przekłada się na mniejsze zużycie paliwa. Ważną kwestią jest jednak ustawienie jednakowej długości cięgien tylnego podnośnika. Od tego zależy bowiem możliwość odpowiedniego wypoziomowania pługa. Ważny jest również rozkład mas w ciągniku. Właściwe ustawienie pługa obejmuje również odpowiedni sposób agregatowania go z ciągnikiem. W tym przypadku należy odpowiednio ustawić łącznik górny, dzięki czemu wszelkie nierówności podłoża nie wpłyną na prawidłową pracę pługa i głębokość orki. Ważne jest także poprzeczne poziomowanie pługa. Prawidłowe ustawienie pługa zmniejsza zużycie paliwa oraz elementów roboczych w trakcie wykonywania orki zimowej. Dodatkowo poprawie ulega komfort wykonywanej przez rolnika pracy.

Bezorkowa uprawa zbóż

Korzyści ze stosowania orki zimowej

Wykonanie zabiegu orki zimowej wpływa korzystnie na podłoże. Orka zimowa poprawia strukturę gleby, nadaje jej odpowiednią sprawność oraz zapewnia znacznie lepszą wchłanialność wody pochodzącej z zimowych opadów w warstwę podłoża. Wykonanie orki zimowej ogranicza również liczbę szkodników, sprawców groźnych chorób oraz liczebność niepożądanych chwastów. Oprócz tego sprzyja strukturotwórczej działalności mrozu. Dodatkowo dzięki napowietrzaniu zabieg ten stwarza optymalne warunki do rozwoju korzystnych tlenowców w podłożu. Orkę zimową należy wykonać niezwykle starannie – na jednakową głębokość uprawianej warstwy.

Bibliografia

1. Gosek S., Orka zimowa i wapnowanie utrzymują dobrą strukturę gleby. Poradnik Gospodarski. 2007, 10, s. 16-17. [Google Scholar]
2. Konieczny W., Ostatnia orka. Farmer. 2008, 21, s. 28-29. [Google Scholar]
3. Skubiszewski L., Orka zimowa. Sygnały Rolnicze. Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Kościelcu. 1997, 11, s. 3-4. [Google Scholar]
4. Świętochowski B., Znaczenie zespołu uprawek pożniwnych na glebach piaszczystych. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. 1959, 21, s. 63-84. [Google Scholar]
5. Zardzewiały W., Czy orka zimowa to dobre rozwiązanie? Burak Cukrowy. 2016, 4, s. 15-17. [Google Scholar]