Samodzielne zaprawianie nasion czy kwalifikowany materiał siewny?
Spis treści
Zaprawianie nasion jest pierwszym ważnym zabiegiem wykonywanym przed siewem. Jego zadaniem jest zapewnienie skutecznej ochrony młodym roślinom przed patogenami, a także poprawa ich kiełkowania i pomoc w ukorzenieniu. Wielu rolników często zadaje sobie pytanie: czy nasiona zaprawiać samodzielnie czy też zaopatrzyć się w kwalifikowany materiał siewny? Jeśli tak to dlaczego warto postawić na kwalifikat?
Zaprawianie nasion – konieczność w ochronie roślin
W uprawie roślin istnieje wiele chorób o znaczeniu gospodarczym, których można pozbyć się tylko na etapie przygotowywania materiału siewnego. Wiele patogenów rozwija się wewnątrz tkanek roślin przez cały okres ich rozwoju, a objawy chorobowe zaobserwować można dopiero w późniejszych fazach rozwoju.
Zaprawianie nasion ma na celu zabezpieczenie roślin przed groźnymi chorobami odnasiennymi i odglebowymi. Do chorób odnasiennych powodujących największe straty w plonach zalicza się:
- pasiastość liści jęczmienia,
- głownie pylącą,
- śnieć cuchnącą i gładką.
Z kolei do groźnych chorób odglebowych zaliczyć można:
- zgorzel siewek,
- fuzaryjną zgorzel siewek,
- pleśń śniegową.
Jedyną skuteczną metodą ochrony materiału siewnego przed powyższymi chorobami jest zaprawianie materiału siewnego.
Wybrać materiał kwalifikowany czy niekwalifikowany?
Wielu producentów oferuje zaprawy nasienne, którymi można samodzielnie zaprawiać nasiona. Chroniąc je przed patogenami będącymi sprawcami groźnych chorób roślin. Drugą opcją jest zakup kwalifikowanego materiału siewnego, który został już wcześniej zaprawiony.
Przed podjęciem decyzji związanej z wyborem kwalifikowanego lub niekwalifikowanego materiału siewnego do swojego gospodarstwa należy brać pod uwagę wszystkie argumenty przemawiające za kwalifikatem. Należy również ocenić ryzyko związane z siewem bardzo często niedoczyszczonych i w niewłaściwy sposób zaprawionych nasion pochodzących z własnej produkcji. Kwalifikat daje rolnikowi pewność, że wysiane nasiona zostały w odpowiedni sposób zabezpieczone przed patogenami.
Samodzielne zaprawianie – czy to się opłaca?
Odpowiednio przygotowany materiał siewny jest bardzo dobrym punktem wyjścia do uzyskania wysokich plonów, które cechują dobre parametry jakościowe. Nawet stosowanie najlepszej technologii uprawy nie przyniesie oczekiwanych efektów, jeśli wysiane nasiona będą złej jakości. Proces produkcji materiału siewnego, w tym jego zaprawianie to zadanie niezwykle kosztowne, skomplikowane i pracochłonne.
Prawidłowo zaprawiony materiał siewny powinien charakteryzować się 100% powierzchnią pokrycia zaprawą. Wytworzenie dobrej jakości materiału siewnego jest niezwykle trudne i wymaga ogromnej wiedzy dotyczącej zasad produkcji nasiennej oraz dużego reżimu związanego z zachowaniem czystości zarówno na polu, jak również w magazynie.
Każdy z etapów wytwarzania dobrej jakości nasion jest procesem kosztownym, ponieważ już sama produkcja i przygotowanie materiału siewnego wymagają dużego zaplecza technicznego i magazynowego. Ważny jest również dostęp do rozbudowanej infrastruktury technicznej do czyszczenia, zaprawiania, magazynowania oraz dystrybucji nasion, co również wymaga sporych nakładów finansowych.
Własne nasiona a kwalifikowany materiał siewny
Korzystając z materiału siewnego z własnego rozmnożenia najpierw należy go dokładnie oczyścić i odpylić. Przed rozpoczęciem zaprawiania nasion należy sprawdzić ich zdolność i siłę kiełkowania. Niewłaściwie przeprowadzony proces zaprawiania nasion spowoduje, że materiał siewny nie będzie zabezpieczony we właściwy sposób. Tylko precyzyjne zaprawienie materiału siewnego zapewni właściwą ochronę nasion przez patogenami.
Zakup kwalifikowanego i fabrycznie zaprawionego materiału siewnego wybranej odmiany jest opłacalną decyzją, jeśli chodzi o produkcję polową. Kwalifikowany materiał siewny zanim trafi na rynek musi spełnić określone normy, dzięki którym rolnik otrzyma nasiona tylko najlepszej jakości. Jakość zaprawienia nasion wpływa m.in. na wysokość plonu oraz na jakość ziarna. Różnice pomiędzy samodzielnie przygotowanym materiałem siewnym a kwalifikatem widoczne są nie tylko w kosztach zakupu i zaprawiania.
Plon z kwalifikatu może być nawet o kilkanaście procent większy w porównaniu do plonu z nasion niekwalifikowanych. Wyższa będzie również jakość ziarna m.in. dzięki wysokim normom stawianym kwalifikowanemu materiałowi siewnemu.
Dlaczego warto postawić na kwalifikowany materiał siewny?
W momencie uzyskania świadectwa kwalifikacji nasion rozpoczyna się ich zaprawianie w specjalnych zaprawiarkach przepływowych lub porcjowych. Materiał kwalifikowany zaprawia się, wykorzystując technologie 100% pokrycia nasion. Zapewnia to znacznie większą ochronę przed patogenami chorobotwórczymi oraz przed niektórymi szkodnikami (m.in. mszycami i skoczkami).
Kwalifikat to przede wszystkim materiał czysty, który nie jest porażony chorobami oraz szkodnikami, a także jest odporny na choroby i niekorzystne warunki atmosferyczne.
Kupując kwalifikowany materiał siewny rolnik ma gwarantowaną jakość, odpowiednią zdolność kiełkowania nasion w granicach 90-100%. Dodatkowo zapewnia mu to czystość odmianową i czystość względem nasion innych gatunków roślin. Nieodpowiednia dawka zaprawy może mieć niekorzystny wpływ zarówno na kiełkujące ziarno, jak również na zdrowotność siewek w początkowych fazach wzrostu i rozwoju. Dlatego też bardzo duże znaczenie odgrywa właśnie precyzyjne zaprawianie nasion, które jest praktycznie niemożliwe do samodzielnego wykonania we własnym gospodarstwie.
Bibliografia
- Jędrzejewska A., Kwalifikowany materiał siewny. Rada: Rolnictwo, Aktualności, Doradztwo, Analizy. Miesięcznik Wojewódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach. 2006, 02, s. 9-10. [Google Scholar]
- Kilewski A., Zaprawianie nasion. Wiadomości Rolnicze. Podlaski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Szepietowie. 2010, 02, s. 24. [Google Scholar]
- Orzeszko-Rywka A., Kalwas-Żeberkiewicz A., Charakterystyka i pochodzenie materiału siewnego w gospodarstwach ekologicznych województwa mazowieckiego. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering. 2009, 54 (4), s. 36-40. [Google Scholar]
- Urban S., Wymiana materiału siewnego jako ważny element postępu rolniczego. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu. 2013, 15 (3), s. 367-372. [Google Scholar]
- Wicki L., Poziom i efekty stosowania materiału kwalifikowanego w gospodarstwach rolniczych. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu. 2006, 8 (1). [Google Scholar]