Biostymulatory – ratunek dla zbóż po przymrozkach

We współczesnym rolnictwie poza szeroko stosowanymi pestycydami, rolnicy docenili skuteczność biostymulatorów wzrostu. Są to preparaty zawierające biologiczne substancje czynne, które wpływają na metabolizm roślin, pobudzając ich wzrost zarówno części nadziemnej jak i korzeniowej. Biostymulatory na zboża znalazły szczególne zastosowanie w momencie wystąpienia niekorzystnych warunków atmosferycznych, takich jak przymrozki czy grad, a nawet susza. Wciąż jednak budzą mieszane uczucia wśród rolników. Dlaczego tak jest?

Biostymulatory w rolnictwie

Biostymulatory wykorzystywane w rolnictwie mają szerokie spektrum działania, zależące od fazy rozwojowej rośliny, na której je zastosowano. W okresie kiełkowania roślin stymulują wzrost korzeni. W czasie kwitnienia zapewniają lepsze zawiązywanie ziarniaków w kłosach.  Natomiast stosowanie stymulatorów przez cały okres wegetacji zwiększa biomasę rośliny, dzięki czemu uprawa rośnie dynamiczniej. Preparaty te stosuje się również w okresie spodziewanego stresu abiotycznego, takiego jak grad lub przymrozek. Zastosowany zapobiegawczo złagodzi negatywne skutki warunków pogodowych, zaś użyty po wystąpieniu stresu abiotycznego pozwala roślinie na szybszą regenerację.

Bardzo często w celu maksymalizacji efektywności, można spotkać zalecenia łączenia zabiegów z użyciem biostymulatorów oraz nawożeniem mikroelementami.

Dlaczego warto stosować biostymulatory roślin?

Stosowanie biostymulatorów w zbożach niesie szereg korzyści. Najbardziej opłacalne jest stosowanie stymulatorów wzrostu w sezonach o nasilonym występowaniu czynników stresowych. Naturalne stymulatory zawierają łatwo przyswajalne substancje wspomagające metabolizm roślin, a zatem przyspieszają ich regenerację po przebytym stresie.

Aplikowanie biostymulatorów na wczesnym etapie rozwoju roślin zapewnia wytworzenie lepiej rozwiniętego systemu korzeniowego. Cecha ta może okazać się niezwykle znacząca w przypadku wystąpienia suszy, kiedy rośliny mają ograniczony dostęp do wody. Należy zwrócić uwagę, że stosowanie biostymulatorów wzrostu przynosi największe korzyści w przypadku wielokrotnego zastosowania w różnych fazach rozwojowych upraw, co zwiększa nakłady produkcji.

Biostymulator na zboża – działanie

Biostymulatory dostarczają zbożom naturalnych substancji odżywczych, takich jak aminokwasy czy fitohormony. Uprawa osłabiona przymrozkami dzięki zastosowaniu naturalnych stymulatorów, może szybciej odzyskać prawidłową kondycję. Dzięki temu rośliny rosną dynamiczniej zarówno w części nadziemnej, jak i korzeniowej.

Jakie biostymulatory na zboża zastosować?

Na rynku dostępnych jest wiele naturalnych stymulatorów wzrostu przeznaczonych dla zbóż. Znaczna część preparatów bazuje na aminokwasach, ze względu na szerokie spektrum funkcji, które pełnią one w roślinie. Przede wszystkim są one budulcem białek, ale odpowiadają też za procesy wzrostu, jako że część z nich jest prekursorem syntezy fitohormonów. Oznacza to, że rośliny potraktowane takim biostymulatorem rosną dynamiczniej i osiągają większą biomasę. Dostarczenie aminokwasów z zewnątrz znacznie przyśpiesza proces regeneracji zbóż po wystąpieniu warunków stresowych lub uszkodzeniu roślin.

Kolejnym składnikiem szeroko stosowanym w stymulatorach wzrostu są wyciągi z alg morskich. Są one bogatym źródłem mikroelementów, protein i witamin. Zawierają fitohormony roślinne takie jak: auksyny, cytokininy i gibereliny, które odpowiadają za wzrost roślin. Poza tym algi zawierają polisacharyd – lamirynę, substancję stymulującą odporność roślin. Można stosować je zarówno doglebowo, jak i dolistnie.

Niezależnie od rodzaju substancji czynnej zawartej w biostymulatorach najlepiej stosować je bezpośrednio przed lub po wystąpieniu czynnika stresowego. Właśnie wtedy straty będą zrekompensowane w największym stopniu.

Podsumowanie

Stosowanie biostymulatorów wywołuje mieszane uczucia zarówno w środowisku naukowym, jak i wśród rolników. Są kierowane przede wszystkim do grupy gospodarstw wysoce wyspecjalizowanych w produkcji roślinnej. W celu osiągnięcia korzyści ze stosowania tych produktów warto powtarzać zabiegi w czasie wegetacji uprawy. Praktyka rolnicza pokazuje, że stosowanie naturalnych stymulatorów wzrostu nie zawsze przynosi korzyści w postaci zwyżki plonu.

Właściwie, stosowanie biostymulatorów przynosi największe korzyści ekonomiczne w latach obfitujących w czynniki stresowe takie jak przymrozki czy grad. Wtedy to rośliny są w stanie szybciej zregenerować się po takich zjawiskach, jak również nabyć większą odporność. Producenci rolni bardzo często borykają się z problemem suszy i tutaj także zastosowanie biostymulatorów przynosi pozytywne efekty. Nie bez znaczenia jest również fakt, że są to preparaty naturalne, bezpieczne dla środowiska i człowieka.

Przeczytaj również:

Zabieg T2 w pszenicy i innych zbożach

Norma wysiewu pszenicy ozimej

Bibliografia

1. Kawka B., FORTHIAL – biostymulator plonowania zbóż. Nowoczesna Uprawa. 2015, 04, s. 13. [Google Scholar]
2. Knapik M., Zastosowanie biostymulatorów we współczesnym rolnictwie. Zeszyty Studenckiego Ruchu Naukowego Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. 2018, 27 (2), s. 79-84. [Google Scholar]
3. Kotwica K., Jaskulska I., Piekarczyk M., Wasilewski P., Galezewski L., Kulpa D., Wpływ użyźniania gleby oraz stosowania biostymulatora na produkcyjność pszenicy ozimej w zmianowaniu i krótkotrwałej monokulturze. Fragmenta Agronomica. 2013, 30 (4), s. 55-64. [Google Scholar]
4. Mitura K., Cacak-Pietrzak G., Wpływ biostymulatorów na plonowanie i jakość ziarna zbóż. Konferencja Cztery Żywioły – współczesne problemy w naukach o życiu. 2021, 4, s. 20. [Google Scholar]
5. Parylak D., Maziarek A., Wacławowicz R., The assessment of the usefulness of bio-stimulators and stubble crop to reduce the occurrence of roots and stem base diseases in short-term spring wheat monoculture. Progress in Plant Protection. 2014, 54 (1), pp. 14-18. [Google Scholar]