Choroby grzybowe jęczmienia jarego

Ochrona jęczmienia jarego przed chorobami jest niezwykle ważna. Mimo tego, że na polu roślina spędza stosunkowo mało czasu, patogen może bardzo szybko porazić plantację, powodując bolesne straty. Dowiedz się, jakie choroby jęczmienia jarego stanowią największe zagrożenie.

Rdza jęczmienia

To podstępna choroba, która atakuje tylko ten gatunek zboża. Powodowana jest przez grzyba Puccinia hordei, zwykle atakując w końcowym okresie wegetacji. Objawy świadczące o porażeniu plantacji przez ten patogen, to drobne “poduszki” (uredinia). Mają one kolor pomarańczowo-brązowy i są rozproszone na górnej stronie blaszki liściowej. Bardzo ważnym zabiegiem profilaktycznym przeciwko rdzy jęczmienia jest niszczenie samosiewów jęczmienia. Dodatkowo w miarę możliwości należy unikać sąsiedztwa upraw jęczmienia jarego i ozimego.

Przygotowanie stanowiska pod jęczmień jary

Plamistość siatkowa

Kolejną chorobą grzybową charakterystyczną tylko dla jęczmienia, jest plamistość siatkowa, powodowana przez grzyba Pyrenophora teres. Najlepiej rozwija się w warunkach dużej wilgotności, w wysokich temperaturach z dużą ilością słońca. Zagraża plantacji jęczmienia jarego od stadium kiełka do dojrzałości. Objawia się brązowymi plamami głównie na liściach i pochwach liściowych. Warto wybrać taką odmianę jęczmienia jarego, która wykazuje wyższą odporność na plamistość siatkową. W ramach profilaktyki należy również unikać siania jęczmienia po jęczmieniu.

Rynchosporioza zbóż

Rhynchosporium secalis to grzyb powodujący rynchosporiozę. Chłód i duża wilgotność powietrza to warunki, w których najlepiej się rozwija. Głównie poraża blaszki i pochwy liściowe. Do jej objawów zalicza się plamy w kształcie rombu bądź owalu, niebiesko-zielonego koloru. Z czasem plamy stają się żółto-brunatne i są tak liczne, że doprowadzają do zamierania blaszek liściowych. Jeżeli pozwolimy chorobie na rozprzestrzenienie, może doprowadzić do strat wynoszących nawet 30%.

Mączniak prawdziwy zbóż i traw

Jest to jedna z najgroźniejszych chorób dla jęczmienia jarego. Właśnie w jego uprawie może spowodować największe straty. Sprawcą tej choroby jest grzyb Blumeria graminis. Jego pierwsze objawy mogą pojawić się jeszcze jesienią. Zaobserwować go można na powierzchni liści porażonej rośliny. Tworzy na nich biały, mączny nalot.

Ochrona jęczmienia jarego przed chorobami grzybowymi

Pierwszym krokiem jest wybranie takiej odmiany, która wykazuje wysoką zdrowotność. Ważne są również częste i dokładne lustracje plantacji w celu jak najszybszego wykrycia obecności patogenu. Zazwyczaj dobrym rozwiązaniem będzie także zastosowanie środków chemicznych jako prewencji, ponieważ niektóre choroby grzybowe jęczmienia jarego są łatwe do przeoczenia w pierwszej fazie porażenia.

Przeczytaj także: Zwalczanie owsa głuchego w jęczmieniu jarym

Bibliografia

1. Kaniuczak Z., Ocena ekonomiczna efektywności zwalczania wybranych chorób i szkodników w uprawie jęczmienia jarego. Progress in Plant Protection. 2015, 55 (4), s. 409-416. [Google Scholar]
2. Kaniuczak Z., Skuteczność niektórych fungicydów w zwalczaniu chorób powodowanych przez grzyby i ich wpływ na plon ziarna jęczmienia jarego. Acta Agrobotanica. 2022, 55 (1), s. 119-126. [Google Scholar]
3. Korbas M., Kubiak K., Chemiczna ochrona jęczmienia jarego i pszenicy ozimej przed chorobami, a niektóre cechy plonu ziarna wpływające na jego jakość. Progress in Plant Protection. 1998, 38 (2), s. 473-476. [Google Scholar]
4. Kurowski T. P., Sadowski T., Adamiak J., Borawska M., Wpływ nawożenia azotem i stosowania fungicydu na nasilenie chorób jęczmienia ozimego. Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura. 2004, 03 (2), s. 97-107. [Google Scholar]
5. Pecio A., Bichoński A., Kozłowska-Ptaszyńska Z., Wpływ chemicznej ochrony roślin przed chorobami oraz gęstość siewu na wartość browarną jęczmienia jarego. Fragmenta Agronomica. 2000, 17 (3), s. 42-52. [Google Scholar]
6. Pecio A., Bichoński A., Nawożenie azotem i chemiczna ochrona roślin przed chorobami jako czynnik plonowania jęczmienia jarego. Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin. 2009, 252, s. 201-213. [Google Scholar]
7. Tratwal A., Nadziak J., Gacek E., Ochrona jęczmienia ozimego przed chorobami przez integracje metody genetycznej z chemiczną. Progress in Plant Protection. 2003, 43 (2), s. 982-985. [Google Scholar]