Terminy siewu zbóż

Optymalne terminy siewu zbóż mają ogromne znaczenie w przypadku ich prawidłowego wzrostu i rozwoju. Wpływają tym samym na wielkość i jakość osiąganych plonów. Jakie są optymalne terminy siewu upraw zbożowych?

Terminy siewu zbóż

Istotą siewu jest nie tylko rozmieszczenie materiału siewnego na stanowisku do tego przeznaczonym. Cała sztuka polega na zrobieniu tego w odpowiednim terminie i na zalecaną głębokość z zachowaniem właściwych odstępów między ziarnem. Siew zbóż związany jest z dodatkowymi zabiegami agrotechnicznymi, do których zalicza się m.in. spulchnianie podłoża i przykrycie ziarna odpowiednią warstwą gleby. Musimy je uwzględnić w planie, aby nieprzewidziane niespodzianki nie przesunęły wysiewu w czasie.

Kalendarz siewu zbóż jest zróżnicowany w zależności od regionu. Termin siewu uzależniony jest od gatunku zboża, ale warto zwrócić uwagę, że są kwestią umowną. W praktyce czas przeznaczony na siew zależy przede wszystkim od warunków atmosferycznych, jakie panują w momencie planowanego siewu.

Wpływ terminu siewu na plonowanie zbóż

Kalendarz siewu zbóż obejmuje optymalne okresy siewu, jednak nie zawsze możliwe jest przestrzeganie określonych w nim terminów. Warunki panujące na polu często na to nie pozwalają, co powoduje opóźnienia. Każde opóźnienie siewu skutkuje znacznymi spadkami przyszłych plonów. Jest to spowodowane skracaniem się okresu wegetacji zbóż, a więc przyspieszeniem rozwoju roślin. W związku z tym rośliny mają mniej czasu na właściwe wykształcenie systemu korzeniowego. Takie połączenie powoduje spadek liczby kłosów w łanach, a w konsekwencji – obniżkę plonu.

Kiedy siać zboża jare?

Wegetacja zbóż jarych jest krótsza w porównaniu do okresu wegetacji zbóż ozimych. Dlatego kalendarz siewu zbóż jarych ma duże znaczenie w przypadku ich dalszego rozwoju i plonowania.. Optymalnym terminem siewu zbóż jarych jest okres od połowy marca do pierwszej dekady kwietnia, ale możliwe są także wcześniejsze siewy.

Umownie na początku sieje się owies, a w dalszej kolejności jęczmień oraz pszenicę. Optymalnym terminem siewu owsa jest okres od 15 III do 10 IV. W Polsce południowo-zachodniej i zachodniej owies wysiewa się od 15 do 25 III. W przypadku Polski centralnej i południowej zalecanym terminem siewu dla owsa jest okres od 20 do 30.III. Na wschodzie oraz północy owies wysiewa się w terminie od 25 III do 5 IV. Z kolei na obszarze Polski północno-wschodniej owies sieje się najpóźniej – od 1 do 10 IV. [Więcej o siewie owsa tu]

Jęczmień jary na terenie Polski środkowo-zachodniej umownie wysiewa się w terminie od 15 do 30 III. W centralnej części kraju i w Małopolsce wysiewa się go w trzeciej dekadzie marca. Na północy oraz na Mazowszu i Podlasiu wysiewany jest od 30 III do 10 IV. W Polsce północno-wschodniej jęczmień sieje się na początku kwietnia. Możliwe są wcześniejsze siewy jęczmienia – nawet w styczniu czy lutym.

Pszenicę jarą w zachodnich rejonach kraju wysiewa się od 15 do 25 III. W centrum Polski pszenicę najlepiej siać od 20 do 30 III. Na wschodzie kraju optymalnym terminem siewu pszenicy jest okres od 25 III do 5 IV. [Więcej o siewie pszenicy jarej tu.]

Żyto jare wysiewa się od 15 do 25 III w przypadku Polski zachodniej i południowo-zachodniej. W centrum i na południu – od 20 do 30 III, na wschodzie i północy – od 25 III do 5 IV, a na północnym wschodzie – od 1 do 10 IV. Optymalnym terminem siewu pszenżyta jarego jest okres od trzeciej dekady marca do pierwszej dekady kwietnia.

Kalendarz siewu zbóż ozimych

Siew zbóż ozimych rozpoczyna się od jęczmienia. Optymalnym terminem jego siewu dla zachodniej części kraju jest okres od 10 do 20 IX. Z kolei w Polsce południowo-wschodniej jęczmień ozimy wysiewa się do 25 IX.

Siew pszenicy ozimej w północno-wschodniej i wschodniej części kraju odbywa się od 15 do 20 IX. Z kolei w centrum i na południu kraju pszenicę wysiewa się od 20 do 30 IX. Na pozostałym obszarze kraju optymalnym terminem siewu pszenicy ozimej jest okres od 20 IX do 5 X.

Żyto ozime na przeważającym obszarze kraju wysiewa się w terminie od 15 do 30 IX. W Polsce zachodniej siew należy opóźnić o kilka dni.

Siew pszenżyta ozimego najszybciej rozpoczyna się w północno-wschodniej części kraju – od 10 do 20 IX. W Polsce północnej, centralnej i południowo-wschodniej pszenżyto wysiewa się od 10 do 25 IX. W zachodniej części kraju siew należy wykonać od 20 IX do 5 X. [Więcej o siewie pszenżyta ozimego tu]

Przestrzeganie kalendarza siewu zbóż przy sprzyjających warunkach atmosferycznych z pewnością pozwoli uzyskać wysokie plony dobrej jakości.

Bibliografia

1. Herse J., Nelken D., Wpływ czynników agrotechnicznych na podniesienie plonów zbóż. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. 1965, 64, s. 75-89. [Google Scholar]
2. Horbaczewska K., Prawidłowy siew zbóż. Rada: Rolnictwo, Aktualności, Doradztwo, Analizy. Miesięcznik Wojewódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach. 2009, 07-08, s. 12. [Google Scholar]
3. Kalinowski M., Listopadowy siew zbóż. Tygodnik Poradnik Rolniczy. 2017, 46, s. 16. [Google Scholar]
4. Kobus A., Optymalny termin siewu zbóż czyli jaki? Farmer. 2017, 08, s. 70-74. [Google Scholar]
5. Michalak J., Termin siewu zbóż jarych. Rada: Rolnictwo, Aktualności, Doradztwo, Analizy. Miesięcznik Wojewódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach. 2007, 03, s. 14. [Google Scholar]
6. Noworolnik K., Znaczenie terminu siewu dla zbóż jarych. Raport Rolny. 2010, 03, s. 22-23. [Google Scholar]