Czy i jak bronować po siewie?
Spis treści
Bronowanie jest jednym z ważniejszych zabiegów agrotechnicznych na polu, który spełnia wiele ważnych funkcji. Zabieg ten można wykonywać na różne sposoby i w różnych terminach. Czy bronowanie pola powinno wykonywać się również po siewie? W jaki sposób należy wykonywać zabieg bronowania?
Bronowanie pola – cel wykonywania zabiegu
Istnieją dwa cele wykonywania zabiegów agrotechnicznych. Stworzenie optymalnych warunków potrzebnych do prawidłowego wzrostu i plonowanie roślin uprawnych. Bronowanie wykonuje się w celu płytkiego spulchnienia roli. Celem tego zabiegu uprawowego jest pokruszenie brył oraz skorupy glebowej. Dzięki temu w znacznym stopniu zmniejszymy ubytki wody z gleby powodowane przez nadmierne parowanie.
Zabieg ten poprawia jakość gleby. Bronowanie ziemi skutecznie usuwa wschodzące chwasty. Ponadto pokrywa materiał siewny, nawozy mineralne oraz stosowane środki ochrony roślin (zwłaszcza herbicydy).
Zadaniem bronowania jest dokładne wyrównanie powierzchni gleby. Dodatkowo zabieg pobudza rośliny do znacznie szybszego krzewienia. W wyniku przeprowadzanego bronowania następuje także przerwanie cyklu rozwojowego chorób oraz wielu groźnych szkodników.
Użycie brony pomaga również w równomiernym rozrzuceniu resztek pożniwnych. Dzięki temu ich rozkład ulega przyspieszeniu. Zabieg bronowania wykonuje się w różnych terminach. Duże znaczenie odgrywa m.in. bronowanie po siewie. Wówczas niezwykle ważny jest termin wykonywania zabiegu oraz sposób, w jaki zostanie on wykonany.
Narzędzia uprawowe wykorzystywane podczas bronowania ziemi
Najważniejszym narzędziem uprawowym przeznaczonym do bronowania ziemi jest brona. Elementami roboczymi brony są zęby. Różnią się między sobą kształtem, długością oraz grubością. Brony uprawowe ramowe dzieli się na bierne i aktywne.
Bierne | Aktywne |
lekkie | wahadłowe |
średnie | wirnikowe |
ciężkie | obrotowe |
Brony lekkie pracują na głębokości od 2 do 5 cm. Brony średnie zagłębiają się na 4-6 cm. Natomiast brony ciężkie schodzą na głębokość od 6 do 10 cm.
Standardowa głębokość bronowania pola zależy od rodzaju podłoża oraz celu, w jakim wykonuje się zabieg. Zazwyczaj wynosi od 2 do 18 cm. Bronowanie można wykonać również broną specjalną. Zalicza się do nich bronę Weedera oraz bronę zgrzebło (inaczej chwastownik). Pierwsza z bron służy do eliminacji chwastów oraz do rozkruszania gleby. Druga wykorzystywana jest do niszczenia chwastów, które płytko się korzenią, nie powodując przy tym uszkodzeń roślin uprawnych.
Kiedy wykonywać bronowanie po siewie?
Wszystkie zboża jare można bronować po siewie. Bronowanie pola wykonywać można kilkukrotnie. Począwszy od fazy 3-4 liści do końca fazy krzewienia.
- Zboża jare po raz pierwszy bronuje się w terminie 5-7 dni po zasiewie.
- Drugi raz zabieg przeprowadza się w czasie piórkowania (wschodów zbóż).
- Trzecią turę wykonuje się po wytworzeniu przez rośliny czwartego liścia.
W przypadku zbóż ozimych bronowanie po siewie wykonać można dwukrotnie w okresie wiosennym. Pierwszy zabieg należy przeprowadzić jak najwcześniej po nawożeniu azotowym. Najlepiej w terminie 2-3 dni po rozsianiu nawozów. Natomiast drugą pracę zaleca się wykonać po 10-14 dniach od momentu przeprowadzenia pierwszego zabiegu. Wyjątek stanowi uprawa żyta.
W przypadku żyta zabieg bronowania po siewie wykonuje się tylko w momencie, kiedy na plantacji pojawi się pleśń śniegowa.
Zarówno w zbożach jarych, jak również w zbożach ozimych zabieg bronowania wspomaga m.in. krzewienie roślin.
W jakich warunkach wykonywać bronowanie po siewie?
Aby zabieg bronowania przyniósł oczekiwane rezultaty, należy trzymać się kilku zasad. Termin wykonania zabiegu powinien zostać dostosowany do panujących w określonym momencie warunków polowych.
Z poprawną pracą brony rolnik ma do czynienia, kiedy pod wpływem jej działania wierzchnia warstwa gleby rozsypuje się na gruzełki. Warto więc obserwować pole i pogodę panującą za oknem. Ułatwi to ustalenie odpowiedniego momentu na przeprowadzenie prac. W przypadku eliminacji chwastów największą skuteczność osiągnąć można w momencie, kiedy znajdują się w fazie liścieni lub wykształcania pierwszych liści właściwych.
Kiedy nie bronować?
Bronowanie pola nie powinno być wykonywane na podłożu zbyt wilgotnym. Zabieg może wówczas doprowadzić do mazania podłoża. Skutkiem mazania najczęściej są bardzo duże zaburzenia stosunków wodno-powietrznych w glebie. Przekłada się to negatywnie na tempo wschodów roślin.
Zabiegu nie przeprowadza się również na glebie przesuszonej, ponieważ nie spowoduje on wówczas kruszenia brył. Doprowadzi jedynie do jej rozpylenia i pozostawienia niepokruszonych brył na polu.
Nie należy planować bronowania od wschodów zbóż aż do wykształcenia 3-4 liści. Zabieg wykonany w tym okresie może spowodować poważne uszkodzenia mechaniczne roślin. Tym samym może dojść do przerzedzenia całej plantacji, co przełoży się na niższy plon.
Jak bronować pole po siewie?
W momencie podjęcia decyzji o bronowaniu ważne są jeszcze dwie kwestie. Rodzaj brony i prędkość jej prowadzenia. Dostosowanie prędkości jazdy brony zależy od celu, w jakim zabieg ma zostać wykonany. W przypadku bronowania w celu pokruszenia brył, prędkość jazdy brony powinna zostać zwiększona. Z kolei wykonując bronowanie ziemi w celu wyrównania pola lub dokładanego przykrycia nasion po siewie prędkość jazdy bron powinna być mniejsza. W celu eliminacji chwastów najlepiej zastosować bronę chwastownik. Wówczas bronowanie pola wykonuje się, jadąc wolno ciągnikiem skośnie do zasianych rzędów lub w ich poprzek.
Bez względu na cel, w jakim przeprowadza się bronowanie, istnieje aspekt, o którym warto pamiętać.
Zabieg na polach, które zostały obsiane, należy wykonywać ukośnie do rzędów. Nie wykonuje się bronowania ziemi wzdłuż rzędów.
Prawidłowo wykonane bronowanie ziemi w znacznym stopniu zmniejszy ilość wschodzących chwastów. Do tego rozkruszy bryły oraz zasypie bruzdki redliczne. Ponadto dokładnie zmiesza zastosowane wcześniej nawozy mineralne lub środki chwastobójcze z glebą. Zabieg ograniczy występowanie groźnych chorób powszechnie występujących w zbożach i przerwie cykl rozwojowy wielu szkodników upraw polowych.
Bibliografia
- Cierpiała R., Wesołowski M., Wpływ terminu bronowania na plonowanie pszenicy jarej. Fragmenta Agronomica. 2009, 26 (3), s. 25-33. [Google Scholar]
- Deryło S., Szymankiewicz K., Pisarski R., Dynamika zachwaszczenia łanu owsa nieoplewionego w warunkach zróżnicowanych systemów uprawy roli. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio E. Agricultura. 2006, 61, s. 133-145. [Google Scholar]
- Kraska P., Systemy uprawy roli oraz międzyplony jako czynniki kształtujące cechy fizyczne i chemiczne w ziarnie pszenicy jarej odmiany Zebra. Acta Agrophysica. 2011, 17, 1 (188), s. 117-133. [Google Scholar]
- Palys E., Kraska P., Kuraszkiewicz R., Wpływ systemów uprawy roli na masę resztek pożniwnych pszenicy ozimej uprawianej na rędzinie. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio E. Agricultura. 2004, 59 (2), s. 527-533. [Google Scholar]
- Stankiewicz C., Plon i zawartość białka ogółem oraz skrobi w ziarnie pszenżyta jarego odmiany Wanad w zależności od gęstości wysiewu, herbicydów i bronowania. Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura. 2004, 03 (2), s. 77-88. [Google Scholar]