Jak uprawić glebę po rzepaku?

W okresie żniw rolnicze harmonogramy zadań są bardzo napięte, jednak koniecznie musimy znaleźć w nich miejsce na prace uprawowe. Pomimo deficytu czasu należy je wykonać z największą starannością. Przypominamy, dlaczego uprawa ścierniska po rzepaku jest tak ważna.

Co daje uprawa pożniwna gleby?

Uprawa pożniwna gleby ma niebagatelne znaczenie niezależnie od tego czy wykonujemy ją po zbiorze zbóż, czy rzepaku. Podstawowym jej celem jest ograniczenie procesu parowania wody.
Zatrzymanie wody w glebie jest oczywiście niezwykle ważne dla uprawy następczej. Poza parowaniem zasoby wody są uszczuplane przez rozwijające się na polu chwasty. Jednak uprawa gleby pozwala także na redukcję zachwaszczenia.

Kiedy wykonać uprawę pożniwną po rzepaku?

Zerwanie ścierniska może zatrzymać nawet kilkadziesiąt litrów wody na metr kwadratowy. Biorąc pod uwagę, że w okresie żniw jak i nieco później opady deszczu zazwyczaj są znikome, nie powinniśmy zwlekać. Aby osiągnąć najlepszy rezultat, uprawki pożniwne powinniśmy wykonać najszybciej jak to tylko możliwe.

Jak uprawiać ściernisko po rzepaku?

Kiedyś uprawa ścierniska po rzepaku najczęściej wykonywana była jako podorywka. Jednak pomimo pewnych zalet nie jest to rozwiązanie optymalne. Po pierwsze zajmuje sporo czasu i pochłania więcej paliwa niż alternatywne zabiegi. Po drugie, choć podorywka ogranicza parowanie, to straty wody w przypadku innych sposobów uprawy są mniejsze. Do plusów podorywki możemy zaliczyć dobre wymieszanie resztek pożniwnych z glebą.

Znacznie częściej niż podorywkę, stosujemy uprawę agregatem ścierniskowym. Uprawa ścierniska po rzepaku przy użyciu grubera pozwala dokładnie wymieszać resztki pożniwne z glebą, co znacząco przyspiesza ich mineralizację. Jednak ten sposób uprawy właściwie nie rozdrabnia słomy.

W tym akurat specjalizuje się inna maszyna często stosowana do uprawy ścierniska po rzepaku. Jest to brona talerzowa. Narzędzie to pozwala na płytką uprawę, dzięki czemu unikamy przesychania głębszych warstw gleby.
Brona talerzowa świetnie rozdrabnia resztki pożniwne, jednak niezbyt dokładnie miesza je z ziemią. Jest to niestety minus tego rozwiązania. Warto pamiętać, że nie jest dobrym pomysłem użycie takiego sprzętu na stanowiskach, na których występuje perz. Zabieg taki rozcina kłącza i prowadzi do zwiększenia zachwaszczenia.

Uprawa uproszczona czy tradycyjna?

Jak już wyżej wspomnieliśmy użycie pługa, mimo że powszechnie stosowane właściwie od początków rolnictwa, obecnie nie jest rozwiązaniem optymalnym. Tak więc pozostaje tylko wybrać, który z wariantów uproszczonych wybierzemy.
Jeżeli rozwiązania nie wymusza na nas posiadany park maszynowy, powinniśmy wziąć pod uwagę warunki stanowiskowe, czyli choćby presję chwastów i typ gleby, ale także przebieg pogody. W tym wypadku najważniejsze będą oczywiście opady.

Co siać po rzepaku ozimym?

Kiedy uprawa pożniwna gleby jest już za nami pora na siew rośliny następczej. Na pytanie, co siać po rzepaku możemy odpowiedzieć, bazując na ogólnych zaleceniach dotyczących zmianowania.

Rzepak jest rośliną o dużych wymaganiach pokarmowych, więc w kolejnym sezonie wskazane będzie uprawianie rośliny mniej wymagającej. Z kolei z uwagi na jego głęboki system korzeniowy roślina uprawiana następczo powinna charakteryzować się płytkim systemem korzeniowym.

W praktyce najczęściej po rzepaku wysiewamy pszenicę ozimą. Jest to podejście właściwe, gdyż rzepak jest dla pszenicy jednym z najlepszych przedplonów. Zdecydowanie niewłaściwym pomysłem jest z kolei uprawa rzepaku po rzepaku.

Plonowanie pszenicy ozimej – od czego zależy?

Przeczytaj również: Sklejanie łuszczyn rzepaku – czy warto?

Bibliografia

1. Gołębiowska U.E., Uprawa rzepaku w Polsce. Stan i perspektywy. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu. 2010, 12 (4), s. 83-87. [Google Scholar]
2. Koper J., Piotrowska A., Aktywność enzymatyczna gleby jako parametr jej żyzności wywołany systemem uprawy. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. 1999, 467 (1), s. 127-134. [Google Scholar]
3. Mrówczyński M., Korbas M., Praczyk T., Gwiazdowski R., Jajor E., Pruszyński G., Wachowiak H., Ochrona roślin w integrowanej produkcji rzepaku. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops. 2009, 30 (2), s. 245-256. [Google Scholar]
4. Weber R., Kaczmarek J., Kotecki A., Wpływ środowiska na zmienność plonowania odmian rzepaku ozimego w warunkach Dolnego Śląska. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops. 2003, 24 (2), s. 395-403. [Google Scholar]
5. Wojtowicz M., Wielebski F., Możliwość uprawy rzepaku jarego po wymarzniętej plantacji rzepaku ozimego. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops. 1998, 19 (2), s. 529-536. [Google Scholar]